Sigara ve Cildimiz
Sigara, direkt kan dolaşımına, dolayısıyla oradan cilt yapısının derinliklerine intikal eden 4000’in üzerinde toksik madde içermektedir. Bu toksinlerden nikotin, deri damarlarının en uçlarında vazokonstrüksiyon yani daralmaya yol açtığından, cilde gelen kan miktarının azalmasına sebep olur. Kanla taşınan, canlı organizmanın en önemli ihtiyacı olan oksijenin ve vitamin A gibi önemli besin maddelerinin azalması; atık maddeleri ( ölü hücreler, yağ atıkları gibi ) taşıyan döngünün yavaşlaması; serbest radikal oluşumlarının artması; derinin kendini yenileyecek ve toparlayacak ortamı kaybetmesi demektir.
Oksijen miktarı azalmış olan kanın bir taraftan yoğunluğu da artmıştır. Bunun sonucunda cildin kollagen ve elastin miktarı azalır; yara iyileşmesi süreci belirgin şekilde uzar; kırışıklıklar ve sarkmalar zamanından evvel ve daha belirgin şekilde ortaya çıkar. Tek bir sigara içiminin bile, parmak uçlarındaki kan akımlarında, 1-1,5 saat süre ile, % 25-30 civarlarında azalmaya yo açtığını gösteren çalışmalar mevcuttur. Sigaranın içindeki nikotin dışı maddelerin olası etkileri, nikotin kadar çok araştırılmamıştır ve çoğu gıda endüstrisinde katkı maddesi veya koruyucu olarak kullanılmaktadır.
Ancak gastrointestinal ( ağızdan, oral ) yolla alınan bu maddelerin etkilerinin, yanarak ortaya çıkan ve solunum yolu ile alınan ürünlerin etkilerinden daha ılımlı olacağını düşünmek yanılgı olmaz. Kronik ve yoğun sigara tiryakilerinde, cildin yıpranmış, hafif bozlaşmış gri rengi o kadar karakteristiktir ki, 1985’ te Dr. Douglas Model tarafından “smoker’s face” (tiryaki yüzü) olarak tanımlanmıştır: -Özellikle dudakların her iki yan tarafından aşağı ve yukarı doğru meyleden ve gözlerin dış kenarlarında belirgin kırışıklıklar; çenede yüzeyel, yanaklarda ise derin ve yüzeyel şekilde gözlenen çizgilenmeler, -Bazen cildin kaba, pürüzlü görünümüne eşlik edebilen, yanaklar başta tüm yüz cildinde kemik yapıyı belirgin hale getiren zayıf, yorgun ve sağlıksız görüntü, -Ciltte hafif hiperpigmente ve atrofik görünüm, -Deri renginde mor, turuncu, kırmızı karışımı, bozlaşma tarzında değişiklik.
Dudak ve göz kenarlarında oluşan kırışıklıklar; sadece sigaranın toksik etkilerine değil, içerken dudakların çekme hareketi ve de dumandan korunmak üzere sıkça tekrarlanan göz kısma hareketlerine de bağlanmaktadır. Ancak sigaranın deri üzerindeki olumsuz etkileri yüz cildi ile sınırlı değildir. Bunun yanı sıra, tırnakların sararması, dilde kahverengi-siyah renk değişikliği, gingivit ( diş eti iltihabı ), kırılan cansız saçlar tiryakilerde sıkça görülen değişikliklerdir. Tüm vücudun kan akımı etkilendiğinden, yaşlanma belirtilerinin diğer bölgelerde de erken görülmesi sürpriz olmamaktadır.
Ayrıca sigara kullanımı, psörasis, atopik dermatit, kontakt egzema, akne, epidermik kist (özellikle kulak etrafında), hidrozadenit, ürtiker vb. alerjik reaksiyonlar gibi bazı cilt hastalıklarının sıklığını da arttırmaktadır. Tüm bu kozmetik olumsuz etkilerinin yanında, daha da kötüsü, sigara kullanımı “skuamöz hücreli karsinom” dediğimiz cilt kanseri sıklığını belirgin oranda ( 3 kat daha fazla ) arttırır. Özellikle alt dudak ve ağız boşluğunda “epidermoid karsinom” oluşumuna da neden olduğu bilinmektedir.