Astım

Astım hava yollarının mikrobik olmayan süreğen iltihabıdır. Bu iltihap sonucu hava yolları duvarı şişer kalınlaşır, havanın geçtiği açıklık daralır ve çevresel uyarılara duyarlı hale gelir. Astım genelde çocukluk çağında başlasa da tüm yaşlarda görülebilir. Ancak genetik olarak geçiş özelliği vardır. Çevresel etkenler hastalığın hem ortaya çıkışında hem de ağırlığı üzerinde etkilidir. Bunların en önemlileri hava kirliliği, allerjenlere sık maruziyet ve sigara dumanına maruz kalmadır.

Hışıltılı solunum, göğüste sıkışma hissi, nefes darlığı, kuru öksürük en önemli belirtileridir. Yakınmalar genellikle gece ve sabaha karşı ortaya çıkar, nöbetler halinde gelir ve tekrarlayıcıdır. Şikayetler mevsimsel değişiklik gösterebilir. Bazı etkenler tetikleyici rol oynar . Hastanın allerjisi olduğu bir maddeye maruziyet , soğuk hava, enfeksiyonlar, yeni alınan ağrı kesici bir ilaç ve egzersiz gibi. Özellikle solunum fonksiyon testleri hastalığın tanısını koymada oldukça önemlidir. Tanısı konulan hastaların ilaç dozlarının ayarlanması ve takibinin yapılmasında da oldukça önemli bir yere sahiptir.

Genellikle kriz dönemlerinde muayene olunduğunda veya belirtiler sürekli hale geldiğinde muayene bulgusu saptanabilir. Ara dönemlerde muayene tamamen normal olabilir. Hastaların röntgenleri genellikle normaldir Ancak enfeksiyon gibi bazı tetikleyici faktörlerin ve eşlik eden bazı hastalıkların saptanması için çekilmesi gerekebilir. Hastalığın başka hastalıklardan ayrılması için çeşitli kan ve balgam testleri yapılabilir Eğer doktor gerekli görürse allerji testleride yapılabilir. Günümüzde astım tedavisi, hava yolu iltihabını ve havayollarının çok fazla daralmasını önlemek üzere odaklanmaktadır. Yani atakları başlamadan durdurabilmek hedeflenmektedir.

Astım bugünkü ilaçlarla, kontrol altına alınabilen, hastaların günlük sosyal yaşantısını sürdürebildiği bir hastalıktır. Düzensiz ilaç kullanılması ileri yaşlarda tedaviye direnç gelişmesine sebep olabilir. İki farklı ilaç grubu kullanılmaktadır. Birincisi hastalığın kontrol altına alınması için gerekli havayolu iltihabını önlemek için verilenlerdir. Diğeride kasılan ve daralan havayollarını açmak için verilen ilaçlardır. Günümüzde tek bir cihazla her iki tedavinin verilmesi mümkün hale gelmiştir. Kullanılan ilaçlar genellikle solunum yolu ile uygulanan ilaçlardır. Bu şekilde uygulama ile kısa sürede ilaç etkinliği başlar, daha az yan etki ortaya çıkar ve direkt hasta bölgeye ilaç verilmesi sağlanır. Bu cihazların kullanım şekillerinin iyi öğrenilmesi tedavi ve kontrolün sağlanması için oldukça önemlidir.

Tedavinin temelini oluşturan solunum yolu ile verilen kortikosteroidlerin ( kortizon ilaçları) normalde kullanılan dozlarda önemli bir yan etkisi yoktur. Tablet yada diğer formlarıyla başka hastalıklarda verilen kortizonlu ilaçlarda görülen yan etkiler hastalarda bu ilaçlara karşı korku yaratmaktadır. Bunun neticesinde hastalar tedaviyi rahatlayınca bırakabilirler. Bu genelde yapılan en büyük hatalardan birisidir. Halbuki solunum yolu ile alınan bu ilaçların bu tarz yan etkileri normal dozlarda olmaz. Sonuç olarak astım tedavi edilebilir bir hastalıktır. Tedavi için en önemli faktör hastanın hastalığı ve bunu tetikleyen faktörler hakkında bilgi sahibi olması, ilaçlarını doğru ve düzenli kullanması ve sağlıklıyken de düzenli doktor kontrollerini yaptırmasıdır.